สติอัตโนมัติ ช่วยประหยัดช่วงวิกฤติ

เมื่อเราฝึก “รู้ตัว” เป็นประจำสม่ำเสมอ จนเกิดเป็น “สติอัตโนมัติ” จะพบว่า เรามีเงินเหลือเพิ่มขึ้น จากค่าใช้จ่ายที่เราซื้อของโดยไม่จำเป็นตามอารมณ์น้อยลง เมื่อมีเงินเหลือก็จะไม่เครียด และเห็นช่องทางการหาเงินเพิ่มขึ้นได้อีก

            สวัสดีคุณผู้อ่านทุกท่าน ช่วงนี้สถานการณ์ของโลกที่เปลี่ยนแปลง มีความผันผวนน่าดู และไม่มีวี่แววว่าจะจบ ทั้งจากสถานการณ์สงครามที่ยูเครน การล่มสลายของศรีลังกา การลอบสังหารอดีตผู้นำญี่ปุ่น ความผันผวนของค่าเงินสกุลต่างๆ ที่ทำนักลงทุนอยู่กับความไม่แน่นอนมาตลอด ท่านว่าจะมีผลต่อสุขภาพเราไหมคะ? 

            จะบอกว่า ข่าวทั้งหลายส่งผลโดยตรงกับคนไข้หมอหลายคน ซึ่งทุกอย่างเป็นผลซึ่งกันและกัน ไม่ว่าจะทางตรงและทางอ้อม เกิดภาวะเคร่งเครียดวิตกกังวล นอนไม่หลับ ไปจนถึงแพนิค กลัว ในการดำรงอยู่ของตนเองและคนใกล้ชิด เพราะสัญญาณที่ทำให้คนรู้สึกวิตกคือ เงินเฟ้อ เพราะด้วยเงินจำนวนเท่าเดิมแต่กลับซื้อของได้น้อยลง 

            ยกตัวอย่าง คุณแม่หมอกำเงิน 2,000 บาทไปตลาด แป๊บเดียวหมด คนไม่ต้องเก่งเรื่องการเงินใดๆ ก็ทราบถึงสิ่งนี้ได้ ว่าเริ่มเดือดร้อน เราใช้ชีวิตเหมือนเดิมไม่ได้อีกต่อไป เมื่อกระทบความเป็นอยู่ เลยทำให้เราจะต้องระแวดระวัง เตรียมความพร้อมในการอยู่รอด ทั้งด้านสุขภาพที่ต้องดูแลตัวเองอย่างดี ไม่ควรต้องป่วยหนัก ผู้คนจึงหันมาดูแลสุขภาพกันมากขึ้น ด้านความปลอดภัยก็ต้องให้ความสำคัญ เพราะเมื่อหากินยากมิจฉาชีพย่อมมากขึ้นเช่นกัน ควรมีสติทุกย่างก้าว

            ทางออกของเรายามนี้ เมื่อเรามีรายได้เท่าเดิม คือหนีไม่พ้นการประหยัด เพื่อให้มีเงินเหลือเผื่อใช้ยามขาดแคลน หรือย้ายการลงทุนไปลงกับทองคำและที่ดินที่จับต้องได้จริง บางคนขวนขวายหาเงินเพิ่มในทุกช่องทางเพื่อให้เพียงพอกับรายจ่ายที่เติบโต ทั้งหมดก็คือความเสี่ยงในการใช้ชีวิต 

            และในทางกลับกัน เกิดเหตุการณ์ที่เรียกว่า Revenge Spending คือ การที่เราใช้จ่ายเงินไปกับการซื้อสินค้าและบริการต่างๆ มากกว่าปกติ เพื่อบรรเทาความเครียด หรือชดเชยกับความรู้สึกในสถานการณ์ที่ไม่ปกติ ช่วงนี้ก็มีในหลายครอบครัวที่เป็น Shopaholic จากความเครียดเลยก็มี

            แล้วเราจะอยู่อย่างไรโดยไม่กระทบกาย ใจ และมีความสุขสูงสุด ?

            คำตอบคือ “มีสติ” ค่ะ เราสามารถสังเกตอาการทางกายเมื่อกลัวจนสติหลุดได้นะคะ เช่น ใจสั่น แน่นหน้าอก หัวใจเต้นแรง หายใจหอบ หายใจถี่ โดยที่ไม่ได้เป็นโรคหอบ บางท่านมีอาการ เหงื่อแตก ตัวสั่น ปั่นป่วนในท้องวิงเวียน คล้ายจะเป็นลม หวาดกลัว รู้สึกกลัวไปหมดทุกอย่าง อยู่คนเดียวไม่ได้ ความดันโลหิตสูง ฮอร์โมนผิดปกติ กระทบ การนอน การกิน การขับถ่าย 

            ถ้ามีอาการแบบนี้ ไม่ควรตัดสินใจลงทุนอะไร หรือซื้ออะไรที่ต้องใช้เงินจำนวนมากโดยไม่ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ เพราะในทุกๆ การตัดสินใจภายใต้ความกลัว และไม่เกิดการวิเคราะห์ให้ดี ทำให้เราไม่รู้ว่าสิ่งไหนจริงสิ่งไหนปลอม และเมื่อเกิดความเสียหายตามมาจะยากต่อการรับได้

            เราฝึกตัวเองเรื่องนี้ได้โดยการกลับมา “รู้สึกตัว” เทคนิคนี้สามารถทำได้ง่ายๆ เลย เพียงแค่รู้สึกตอนเดิน ก้าวซ้ายขวา แบบไม่เคร่งเครียด รู้สึกแบบซื่อๆ ไม่กังวลล่วงหน้าหรือ ติดใจกับเรื่องที่ผ่านมา หรือถ้าอยู่กับหมอในห้องตรวจ หมอจะสัมผัส ถูมือเบาๆ ให้คนไข้รู้ตัว ผ่อนคลาย กลับมาอยู่กับตัวเอง หายใจสบายๆ จะพบว่า อาการหายใจติดขัด หายใจไม่อิ่ม เบาลง จนเกือบหายไปเลยก็มี

            เมื่อเราสัมผัสตัวเอง เราจะกลับมารู้เนื้อรู้ตัวและพบว่า ความกังวลหนักหัว เรื่องวุ่นวายในหัวลดลง มองเห็นทางออกได้ง่ายขึ้น โดยสัญญาณทางกายที่เปลี่ยนคือ การนอนหลับที่ลึกขึ้น การขับถ่ายที่โล่งสะดวกขึ้น การกินที่ปกติไม่มากเกิน ไม่น้อยเกิน การหายใจและความดันปกติตามมา

            และเมื่อเราฝึก “รู้ตัว” เป็นประจำสม่ำเสมอ จนเกิดเป็น “สติอัตโนมัติ” จะพบว่า เรามีเงินเหลือเพิ่มขึ้น จากค่าใช้จ่าย ที่เราซื้อของโดยไม่จำเป็นตามอารมณ์น้อยลง เมื่อมีเงินเหลือก็จะไม่เครียด และเห็นช่องทางการหาเงินเพิ่มขึ้นได้อีก สิ่งนี้ทำให้เรารู้สึกได้เลยว่า ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน เพราะทุกคนก็ลำบาก และเมื่อยืนด้วยตนเองได้ ก็เกิดการแบ่งปัน ทำให้เรามั่นใจในการอยู่รอดมากขึ้น สิ่งนี้หมอเห็นตัวอย่างมามาก ใครมีประสบการณ์ดีๆ มาแชร์กันได้นะคะ

พญ.กอบกาญจน์ ชุณหสวัสดิกุล (หมออ้อม)

            ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการทางการแพทย์ศูนย์สุขภาพ Jin Wellness Center เป็นผู้ชำนาญการเวชศาสตร์ป้องกันที่มีความชำนาญพิเศษด้าน Nutritional wellness & Integrative medicine กว่า 20ปี จบการศึกษาคณะแพทยศาสตรบัณฑิตโรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ทั้งได้รับประกาศนียบัตรและการฝึกอบรมด้านอื่นๆ อีกหลายด้าน อาทิ

• Advance training course in Acupuncture and Traditional Chinese Medicine, China, 2006 The American Board Certified in Nutrition Wellness, (CNW), USA, 2017

• Training in Anthroposophy Training (IPMT program) from Switzerland, 2010-2019

• Pressel Massage training, 2014

• Regenerative medicine: new approach in hormonal treatment Symposium (WOSAAM), 2016

• Advanced Nutrition for wellness, IFNW, Thailand, 2017

• Integrative Functional Nutrition/Functional Foods for Chronic Disease Module 2, USA

Integrative Functional Nutrition/Functional Foods for Chronic Disease Module 1, USA, 2018

• Thai Traditional Therapeutic Massage and Thai Traditional Pharmacy Accredited and Certified by The Union of Thai Traditional Medicine Society, Ministry of Public Health